Publicatie rapport 58 over de uitvoering van inzageverzoeken bestuurlijke aangelegenheden door de AIVD en de MIVD
De CTIVD heeft op 19 juli 2017 aangekondigd een onderzoek te gaan verrichten naar de uitvoering van inzageverzoeken bestuurlijke aangelegenheden door de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). Op 12 juni 2018 heeft de CTIVD het onderzoek gepubliceerd.
Het recht om kennis te mogen nemen van gegevens die de AIVD en de MIVD hebben verwerkt (het inzagerecht) vormt een belangrijk aspect van het stelsel van waarborgen waarmee het handelen van de diensten is omkleed. De inlichtingen- en veiligheidsdiensten dienen immers openheid te geven over de inzet van (bijzondere) bevoegdheden en de verwerking van (persoons)gegevens zodra geheimhouding ervan niet meer gerechtvaardigd is in het belang van de nationale veiligheid. Daarmee draagt het inzagerecht bij aan democratische controle op de diensten en aan verantwoording over het functioneren van de diensten.
De CTIVD heeft onderzocht of de afhandeling van inzageverzoeken bestuurlijke aangelegenheden op rechtmatige wijze plaatsvindt. Verder heeft de CTIVD verkend op welke wijze de AIVD en de MIVD binnen het kader van de wet meer openheid in het inzagerecht kunnen bevorderen om tegemoet te komen aan de behoeften en verwachtingen in de samenleving. Dit leidt tot drie adviezen gericht op betere communicatie met verzoekers, hulp bij het effectiever formuleren van inzageverzoeken en actieve openbaarmaking. In het onderzoek heeft de CTIVD zich ook rekenschap gegeven van ervaringen en percepties uit de maatschappij over de uitvoering van het inzagerecht. De aanleiding voor deze aanpak waren de knelpunten en aanbevelingen van de commissie-Dessens, die in 2013 de Wiv 2002 evalueerde, mede over het inzageregime.
Dit onderzoek bouwt voort op het onderzoek naar de uitvoering van inzageverzoeken persoonsgegevens (toezichtsrapport nr. 54). Met beide toezichtsrapporten ontstaat een compleet beeld van de uitvoering die de beide diensten geven aan het recht op kennisneming in de Wiv 2002. Tezamen met het toezichtsrapport over rubricering/derubricering van geheime informatie (nr. 33) en de toezichtsrapporten over de uitvoering van de notificatieplicht (nrs. 24, 34, 51) bieden de toezichtsrapporten over het inzagerecht inzicht in de wijze waarop de diensten invulling geven aan de voorzieningen in de wet ten behoeve van transparantie en grondrechtenbescherming.
De ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Defensie hebben op 12 juni 2018 de aanbiedingsbrief van CTIVD rapport nr. 58 naar de Tweede Kamer verstuurd.
Het rapport heeft de volgende bijlagen: Onderzoeksopzet en methodiek (bijlage I), Beknopt toetsingskader (bijlage II), Begrippenlijst (bijlage III). Het rapport bevat geen geheime bijlage. Bij dit rapport is een persbericht opgesteld.
