CTIVD beëindigt verscherpt toezicht op de kabelinterceptie
De CTIVD beëindigt het verscherpt toezicht op kabelinterceptie. Dit heeft de afdeling toezicht van de CTIVD op 9 november 2022 aan de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Defensie laten weten in een (tweede) brief met bevindingen van het verscherpt toezicht op kabelinterceptie.
De AIVD en de MIVD hebben belangrijke stappen gezet om beter invulling te geven aan de zorgplicht, waaronder het verbeteren van de interne controle op een rechtmatige gegevensverwerking en de technische interceptieketen. Daarnaast hebben de diensten een aantal toezeggingen gedaan voor de verdere uitvoering van kabelinterceptie. De belangrijkste toezegging hierbij is dat uitbreiding van de kabelinterceptie stapsgewijs plaatsvindt. Elke nieuwe uitbreiding komt pas tot uitvoering als aan de daarvoor benodigde randvoorwaarden, inclusief de zorgplichtaspecten, is voldaan. De verbeteringen die zijn ingezet dienen te worden bestendigd in beide organisaties. De CTIVD zet het overleg over de kabelinterceptie met de diensten voort en zal het onderwerp proactief blijven monitoren.
De ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Defensie hebben op 2 december 2022 de brief van de CTIVD naar de Tweede Kamer gezonden, inclusief een gezamenlijke aanbiedingsbrief.
Achtergrond verscherpt toezicht
Het verscherpt toezicht is in december 2021 aangevangen naar aanleiding van de bevindingen in toezichtrapport nr. 75 (2022) over kabelinterceptie. Dit toezichtrapport zag op de vraag of de AIVD en de MIVD in de periode van 1 mei 2018 tot en met 31 maart 2021 op rechtmatige wijze een access locatie hebben geoperationaliseerd en op rechtmatige wijze uitvoering hebben gegeven aan kabelinterceptie in de snapshotfase. De belangrijkste conclusie in rapport nr. 75 was dat onvoldoende invulling werd gegeven aan de zorgplicht. De invulling van de zorgplicht in de onderzoeksperiode is ondergeschikt geweest aan de operationele belangen. Op basis van de bevindingen is door de CTIVD besloten verscherpt toezicht te houden op de kabelinterceptie en hierover nader verslag te doen.
Op 30 mei 2022 heeft de afdeling toezicht van de CTIVD de eerste brief met tussenliggende bevindingen verstuurd naar de minister van BZK en Defensie.
Achtergrond zorgplicht
De zorgplicht is neergelegd in artikel 24 van de Wiv 2017. Deze plicht houdt in dat de diensthoofden van de AIVD en de MIVD verantwoordelijk zijn voor de toepassing van technische, personele en organisatorische maatregelen om te zorgen dat er sprake is van een rechtmatige gegevensverwerking. Dit betekent dat er voortdurend controle moet worden uitgeoefend op de wijze waarop de diensten gegevens verwerken en dat de gegevensverwerking in overeenstemming is en blijft met de daarvoor geldende wettelijke voorschriften (compliance). Dit is belangrijk, omdat deze controle de diensten in staat stelt onrechtmatigheden te voorkomen of om onrechtmatigheden tijdig te ontdekken en mitigerende maatregelen te nemen.
